De binnenvaartsector speelt een cruciale rol in het goederenvervoer en is, in vergelijking met weg- en spoorverkeer, de schoonste modaliteit. Toch staat ook deze sector voor grote uitdagingen en kansen op het gebied van verduurzaming. De Europese Green Deal, die onder andere streeft naar een drastische vermindering van CO2-uitstoot en volledig emissieloos vervoer tegen 2050, benadrukt de noodzaak van ingrijpende veranderingen.
Het is duidelijk dat de binnenvaartsector voor een transitie staat die niet alleen milieuvriendelijker is, maar ook bijdraagt aan de toekomstbestendigheid van het goederenvervoer. EICB / IN-CITE is vastbesloten om de binnenvaartsector te helpen verduurzamen.
Met betrekking tot de noodzakelijke CO2 vermindering zijn er een aantal mogelijkheden die benut kunnen worden, zoals het gebruik van biobrandstoffen of motoren die minder milieuschadelijke emissies uitstoten, zoals Stage-V motoren. Verschillende bedrijven lopen voorop in deze transitie en bieden inspirerende voorbeelden van wat mogelijk is. Er zijn initiatieven op de markt waarbij gebruik wordt gemaakt van waterstof, methanol of batterijen. Ook havens zullen eraan moeten geloven.
Vooruitgang in duurzame technologieën
Een innovatief voorbeeld is de introductie van batterijcontainers, de zogeheten ZES-packs. Hoewel er al schepen varen op deze batterijen, blijft de vraag achter bij de beschikbare subsidieopties. Dit onderstreept de noodzaak voor meer betrokkenheid van zowel grote verladers als overheden om deze technologie breed te omarmen.
Daarnaast werken verschillende rederijen en grote organisaties aan grootschalige emissievrije oplossingen. Deze pioniers laten zien dat het mogelijk is om de uitstoot drastisch te verminderen, maar de weg naar een volledig emissievrije vloot is nog lang. Het realiseren van de Green Deal-doelstellingen, waaronder een 50 procent reductie van CO2-uitstoot tegen 2030 (met als uiteindelijke doel volledig emissievrij in 2050), vereist doorgedreven inzet en investeringen.
Keuzes voor verladers en schippers
Verladers en schippers staan voor belangrijke keuzes. De veranderende kosten van duurzame brandstoffen en technologieën moeten worden afgewogen tegen de lange termijn voordelen van een groene binnenvaart. Modal shift kan hiermee onder druk komen te staan.
Biobrandstoffen als tussenoplossing
Biobrandstoffen, zoals HVO en FAME, bieden een belangrijke tussenoplossing. Een goede housekeeping is essentieel voor het veilig en efficiënt gebruik van biobrandstoffen. Het imago van FAME moet echter worden verbeterd om brede acceptatie te krijgen. HVO is een kwalitatief hoogwaardig alternatief, maar de hogere kosten kunnen een uitdaging vormen voor schippers.
Steun van de staat en EU
In Europees verband wordt door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een verduurzamingsfonds uitgewerkt voor schonere motoren. Hiermee wordt ook de ontwikkeling van nieuwe technieken gestimuleerd. Voor de komende jaren maakt het Kabinet een aanzienlijk bedrag vrij om in Nederland de inzet van schonere motoren te stimuleren voor de zogenaamde ‘onrendabele top’.
Subsidieregelingen
Om een duurzame binnenvaart te stimuleren, zijn diverse subsidieregelingen mogelijk voor binnenvaartschepen. Door middel van subsidies voor moderne motoren, katalysatoren en elektrische aandrijvingen, kan de uitstoot van schadelijke stoffen verminderd worden. Daarnaast zijn er ook fiscale regelingen die belastingvoordeel kunnen opleveren en een steuntje in de rug bieden.
De toekomst van de binnenvaart is groen en met de juiste inspanningen en investeringen kan deze transitie versneld worden. Samenwerken is een vereiste om dit doel te bereiken en de binnenvaartsector naar een duurzame toekomst te leiden.
Over EICB / IN-CITE
EICB / IN-CITE is een onafhankelijk kennisinstituut voor de binnenvaart, gericht op vergroening, digitalisering, arbeidsmarkt en logistieke programma’s zoals modal shift. Wij houden de sector up-to-date en helpen ondernemers met de implementatie van nieuwe kennis. Ons doel is een duurzame binnenvaart met zero-emissie.
Gefinancierd door overheden en ondernemers, werken wij met 15 professionals aan onderzoeks- en adviesprojecten, vaak in consortia. We voeren haalbaarheidsstudies uit en leveren kennis over onder andere LNG-bunkerpunten en vergroeningstechnologieën. Ga voor meer informatie naar: www.in-cite.nl