De recent ingevoerde Wet bescherming klokkenluiders markeert een belangrijke mijlpaal in de juridische bescherming van werknemers binnen MKB-bedrijven (bedrijven met 50 tot 249 werknemers). Neem het verhaal van Jan*. Hij bevond zich in een positie, die door de uitbreiding van de Wet bescherming klokkenluiders sterker en veiliger is dan voorheen.
Jan, werkzaam op contractbasis in een bedrijf met gevaarlijke stoffen, vermoedde veiligheidsovertredingen voor productieverhoging. Het bedrijf hanteert strenge veiligheidsvoorschriften en Arbowetregels, maar heeft geen meldprocedure. Nadat Jan de directie informeerde over mogelijke inbreuken, werd zijn contract zonder reden beëindigd, ondanks zijn goede functioneren.
Verplichte meldregeling voor MKB
Jan is geen uitzondering. Vaak hoort het Huis voor Klokkenluiders dat werknemers overgeplaatst of ontslagen worden na het doen van een melding. Terwijl dat volgens de Wet bescherming klokkenluiders verboden is. Volgens diezelfde wet moeten organisaties met 50 tot 249 werknemers (MKB-bedrijven) sinds 17 december van dit jaar een regeling voor veilig intern melden hebben. Voor grotere organisaties gold dit al.
51 procent van de MKB-ondernemingen heeft nog geen regeling. En dat is zorgelijk. Niet zozeer omdat het verplicht is, maar vooral vanwege het belang van een goede meldregeling. Iedereen heeft er baat bij. Een integriteitskwestie is niet alleen intern van belang, maar kan – net als in het bedrijf waar Jan werkt – een grote maatschappelijke impact hebben. Door werknemers veilig te kunnen laten melden, kunnen misstanden juist worden voorkomen.
Samenwerking op brancheniveau
Het MKB is goed voor 75 procent van de werkgelegenheid. Ziedaar het belang van hun meldregelingen. Maar MKB-organisaties hebben vaak geen eigen compliance officers en het reguliere werk gaat voor. Het Huis adviseert MKB-ondernemingen om vooral samen te werken. Maak regelingen op branche- of regionaal niveau bijvoorbeeld, of deel een vertrouwenspersoon met meerdere organisaties. De preventieafdeling van het Huis denkt graag mee met werkgevers.
Ook Jan klopte bij het Huis aan voor advies. Met zijn toestemming benaderde een adviseur zijn werkgever om te vragen naar de afhandeling van de melding. Ook wees de adviseur op het benadelingsverbod. De werkgever nam de waarschuwing ter harte en de melding nu wel serieus. Er kwam extra aandacht voor veiligheid in het bedrijf. En het contract van Jan? Dat werd alsnog verlengd.
* De naam van Jan is uit bescherming gefingeerd
Meer informatie
Werknemers die een misstand vermoeden op hun werkvloer, kunnen bij het Huis voor Klokkenluiders terecht voor gratis, vertrouwelijk en onafhankelijk advies. Ongeacht de branche waarin ze werken. Het Huis kan onderzoek doen naar een vermoedelijke misstand of de mogelijke benadeling van iemand die meldt